Go to the page content

Големите момчиња не плачат... и други митови

Замислете свет каде што еден ден црвеното светло на семафорот значи забрана за движење, следниот ден црвеното значи дозволено движење, а зеленото забрана за движење! Во таков свет нема да постигнеме ништо. Само ќе бидеме збунети. Спротивставените мислења и правила околу машкоста кај момчињата го создаваат токму тој ефект, а во некои случаи дури и ни го загрозуваат здравјето. Дали мора да ги прифатиме овие правила или можеме сами да донесеме одлука? Прочитајте понатаму во текстот…

Создавање на современиот маж

Тоа се нарекува родово убедување. Вашиот личен културолошки систем на верувања ви кажува како да се чувствувате и како да се однесувате.

Традиционалните верувања за машкоста велат: Мажите никогаш не треба да покажуваат слабост или да прават женски работи. Тие треба да бараат авантура, дури и ако тоа вклучува насилство и треба да се стремат да бидат „цврст орев“ како карактер, што значи да бидат непопустливи, непоколебливи и решителни.

Претпоставувам дека повеќето момчиња и мажи коишто го читаат овој текст ги препознаваат овие ставови и размислувања. Но дали и во колкава мера вие верувате во нив? И, постои ли можност тие да имаат поголемо штетно, отколку корисно влијание врз вас.

Јас сум психолог и сметам дека разбирањето на овие ставови, а не предрасудите е основа тие да се променат. Разбирањето на ваквите ставови ни дава можност да размислиме, да земеме предвид други начини на однесување и самите да решиме како ќе станеме човекот што сакаме да бидеме.

Man sitting in a meeting with a HCP holding his hands together in a heart formation.

„Сметам дека разбирањето на овие ставови, а не предрасудите е основа тие да се променат.“

-Dr. Michael Vallis

Зошто ги следиме општествените норми?

Па, како да ја оправдаме нашата желба да ги следиме општествените норми?

Сите знаеме дека луѓето имаат инстинкт за преживување. Вообичаено мислиме на физичкото преживување. Но, погодете што? Покрај физичкото, кај нас е развиен и инстинктот за социјално преживување.

Луѓето се социјални битија. Сакаме да припаѓаме и да избегнеме да бидеме отфрлени. Затоа, не е изненадувачка потребата да постојат правила за тоа што е во ред, а што не е.

Можно е да сте си создале ставови и размислувања за тоа како треба да се однесувате, а се косат со вашата способност за справување со телесната тежина?

Пресметајте го вашиот BMI (индекс на телесна маса)

cm
ft
in
kg
st
lb

Вашиот BMI:

__

Класификација на вашата телесна тежина:

__

@




A link with your BMI result has been sent to the email address.
An error has occured. The email wasn't sent.

Влијанието на убедувањето за машкоста врз стапката на дебелина и машкото здравје

Каква разлика прави тоа? Земете го предвид следново. Се чини дека мажите погрешно го разбираат степенот на зголемената телесна тежина во однос на жените. Ретко ќе чуете маж како ја прашува својата партнерка: „Дали во ова изгледам дебело?“

Од друга страна, многу често може да видите маж којшто си го тапка стомакот, ги стега градите и вели: „Отсекогаш сум бил големо, силно момче“.

Дури и кога мажите ќе препознаат и признаат дека имаат вишок телесна тежина, тие поретко ја врзуваат со здравствени проблеми отколку жените. Мажите и поретко размислуваат да се обидат да се справат со телесната тежина.

Зошто е така? Добро прашање! Бидејќи дебелината е во пораст насекаде во светот. Дали ќе ве изненади фактот дека кај мажите родени во периодот од 1946 до 1964 година има зголемување на инциденцата на дебелината од 29% секоја декада од 1950 година. Всушност, ова е прилично шокантна статистика.

„Кога се во прашање традиционалните верувања за машкоста, друг проблем е тоа што мажите поретко бараа помош кога им е потребна. Барањето помош не е во согласност со верувањето дека мажите  мора да бидат силни и независни.“

-Dr. Michael Vallis

Замислете дека не сте задоволни со телесната тежина и дека поради тоа не се чувствувате пријатно во сопствената кожа. Со потиснување на овие емоции нема ништо да се смени, што повторно ве враќа на истиот проблем и може да се чувствувате уште понепријатно. Овој маѓепсан круг може негативно да влијае на сликата што ја имаме самите за себе.

Некои луѓе дури развиваат и таканаречен „синдром на измама“. Тие однадвор изгледаат цврсти, но всушност однатре се многу ранливи.

Начин на справување и стресот: замка на откажување

Добро, значи нешто ги наведува мажите тивко да страдаат и да не се чувствуваат пријатно бидејќи нема промени.

Да биде реалноста уште полоша, мажите во развиените земји се со поголем ризик да развијат многу хронични болести: рак на белите дробови, болести на црниот дроб, срцеви заболувања, мозочен удар и секако дебелина.

Вообичаениот одговор на стресот кај мажите е основа за нивните намери да не ги прифаќаат проблемите и да не бараат помош. Тука повторно се активира инстинктот за преживување. Инстинктивно, избираме задоволство и ја избегнуваме болката. Најчестиот одговор за справување е бегство или избегнување.

„Вообичаениот одговор на стресот кај мажите е основа за нивните намери да не ги прифаќаат проблемите и да не бараат помош.“

-Dr. Michael Vallis

Повеќе од еден начин за справување

Што преземаме во врска со ова? За среќа, постојат други начини за справување со стресот покрај вообичаениот начин на избегнување. 

Постојат четири избори кога станува збор за одговор на стресот:

Со емоциите поврзани со стресот може да се справите така што ќе ги отфрлите (минимизирање на емоциите – потиснување) или пак непосредно ќе се сосредоточите на нив (сензибилизирање).

Ваквиот одговор создава образец;

  • Борба/бегство подразбира потиснување на емоциите и се однесува на она што ние го нарекуваме начин на справување кој се фокусира на преземање акција.
  • Тенденција/свесност подразбира сензибилизирање и се однесува на она што ние го нарекуваме начин на справување кој се фокусира на емоциите.

Не станува збор за добра или за лоша ситуација. Можете да ги земете предвид и да изберете некој од овие начини како одговор на стресот. Ако не функционира вашиот план А, размислете за план Б.

Ако мажите се справуваат со стресот на начин којшто се фокусира на преземање акција, со намера да ги потиснуваат чувствата и со борба/бегство однесување, тогаш постои избор. Искажување на чувствата и фокусирање на грижата за себе и за другите може да отвори спектар на избори.

Mature caucasian man taking to a 9 years old student

„Искажување на чувствата и фокусирање на грижата за себе и за другите може да отвори спектар на избори.“

-Dr. Michael Vallis

Кој одговор да се прифати во случај на дебелина?

Изборот на соодветен одговор е важен затоа што дебелината е сложена болест и не е само резултат на лошите лични избори и на недостиг на волја, туку е одраз на биолошките, генетските, социјалните фактори и факторите од средината (како и личните фактори).

Од оваа причина дебелината спаѓа во хроничните болести. И, како и со другите хронични болести, не можеме сами да се справиме.

Што функционира за мажите кога станува збор за справување со дебелината?

Што може да направите вие? Кога ќе ги погледнеме истражувањата за справување со дебелината, гледаме дека во повеќето студии е поголем бројот на жените отколку на мажите. Затоа е и потешко да им се помогне на мажите.

Се смета дека многу програми специфични за справување со дебелината не ги препознаваат потребите на мажите, туку се насочени кон жените. Сепак, постигнат е успех.

Ќе разгледаме две студии за справување со дебелината во кои беа опфатени само мажи. Едната е FFIT- програма Football Fans in Training (Љубители на фудбалот на тренинг), каде што учесниците ја следеа програмата на фудбалски стадион.

Другата е HAT TRICK, а за место на комуникација на машката публика беа употребени соблекувалните на полупрофесионален хокеј стадион.

Истражувањата покажаа дека програмите се попривлечни за мажите ако:

  • вклучуваат групна интеракција со истомисленици
  • користат хумор при изведување на програмата
  • се карактеризираат со некаков вид натпреварувачки карактер
  • се фокусираат на физичката активност како и на исхраната

Но што ако едноставно не сте природно склони да ја прифатите дијагнозата на дебелина како хронична состојба која заслужува да се третира како таква и може да бара стручна помош? Што тогаш?

Сите ние сме спортисти

Јас сум љубител на метафората, па дозволете ми да споделам една. Наместо да се гледате себеси како болен или слаб и на кој му треба помош, дали би сакале да се потпрете на спортистот во вас?

На спортистите им требаат тренери. Многу малку спортисти успеваат да се искачат на врвот без тренери. Всушност, елитните и професионалните спортисти имаат тим тренери. Дали е тоа начинот на кој можете да го видите вашиот пат кон подобрување на телесната тежина и здравјето?

Како да се враќате по долга пауза и време е да се вратите на тренинзите.

„Наместо да се гледате себеси како болен или слаб и на кој му треба помош, дали би сакале да се потпрете на спортистот во вас? На спортистите им требаат тренери.“

-Dr. Michael Vallis

Справувањето со телесната тежина е тимски спорт

Како и во спортот, кој треба да го сочинува вашиот здравствен тим, навистина зависи од вашите индивидуални потреби и здравствениот статус, но генерално, може да бидат вклучени лекар едуциран за третман на дебелината, нутриционист, физиотерапевт и психолог.

Лекарот може да го процени влијанието на телесната тежина врз вашето здравје, да ви помогне да направите план како да се справите со тежината, да ви понуди лекови и/или операција, доколку е потребно.

Нутриционистите може да ви помогнат да се храните здраво и да најдете начин како да ги намалите калориите за да постигнете поздрава телесна тежина. Физиотерапевтите може да ви помогнат да направите план за физичка активност според вашите потреби, додека пак психологот е важен за да ви помогне да ги промените навиките и да се стекнете со здрава самодоверба. 

За крај, ви порачуваме – време е да почнете да го составувате тимот здравствени работници. И да искористам еден израз од мојата родна Канада, „Keep your stick on the ice“, што значи да бидете подготвени и да се придржувате до целите што сте си ги поставиле.

Референци
  • Wirth CK et al. Developing Weight Management Messages and Interventions for Baby Boomer Men. Am J Mens Health. 2014 May 1;8(3):258–66
  • Gavarkovs AG et al (2016). Engaging Men in Chronic Disease Prevention and Management Programs: A Scoping Review. American Journal of Men’s Health, 10(6), NP145–NP154.
  • Levant, R. F. (2011). Research in the psychology of men and masculinity using the gender role strain paradigm as a framework. American Psychologist, 66(8), 765–776.
  • Robertson, C., Avenell, A., Stewart, F., Archibald, D., Douglas, F., Hoddinott, P., van Teijlingen, E., & Boyers, D. (2017). Clinical Effectiveness of Weight Loss and Weight Maintenance Interventions for Men: A Systematic Review of Men-Only Randomized Controlled Trials (The ROMEO Project). American Journal of Men’s Health, 11(4), 1096–1123.
  • Sharp, P., Bottorff, J. L., Hunt, K., Oliffe, J. L., Johnson, S. T., Dudley, L., & Caperchione, C. M. (2018). Men’s Perspectives of a Gender-Sensitized Health Promotion Program Targeting Healthy Eating, Active Living, and Social Connectedness. American Journal of Men’s Health, 12(6), 2157–2166.
  • Tsai, S. A., Lv, N., Xiao, L., & Ma, J. (2016). Gender Differences in Weight-Related Attitudes and Behaviors Among Overweight and Obese Adults in the United States. American Journal of Men’s Health, 10(5), 389–398
  • de Vries MFRK. The Impostor Syndrome: Developmental and Societal Issues. Hum Relat. 1990 Jul 1;43(7):667–86
  • Wyke S et al. Football Fans in Training (FFIT): a randomised controlled trial of a gender-sensitised weight loss and healthy living programme for men – end of study report Southampton (UK): NIHR Journals Library; 2015 Jan. (Public Health Research, No. 3.2.)

ПОВРЗАНИ СТАТИИ

ПОВРЗАНИ СТАТИИ

Пресметајте го вашиот BMI
АЛАТКИ   ГРИЖА ЗА ДЕБЕЛИНАТА   САМОСТОЈНА ПРОЦЕНА | 5 min. read

Пресметајте го вашиот BMI

Индексот на телесна маса (BMI) го претставува односот на висината и тежината, според кој возрасната популација се категоризира во група на потхранети (со недоволна телесна тежина), со прекумерна телесна тежина или со дебелина.

Ајде да разговараме: 13 прашања за дебелината што може да му ги поставите на вашиот лекар
ТРЕТМАНИ   ГРИЖА ЗА ДЕБЕЛИНАТА   МЕДИЦИНСКА ПОДДРШКА | 5 min. read

Ајде да разговараме: 13 прашања за дебелината што може да му ги поставите на вашиот лекар

Да почнете разговор за дебелината може да биде тешко, дури и со вашиот лекар.

Соработувајте со вашиот лекар и направете план
СОВЕТ ОД ЕКСПЕРТ   ГРИЖА ЗА ДЕБЕЛИНАТА   МЕДИЦИНСКА ПОДДРШКА | 5 min. read

Соработувајте со вашиот лекар и направете план

Дебелината е сложена болест, но нејзиниот третман не мора да биде. Здравствените работници едуцирани за третман на дебелината поседуваат знаење и алатки за да направат план за третман што вам ќе ви одговара.